AndrzejLatem 2022 roku zaplanowałem krótki wyjazd do drugiego co do wielkości miasta w Szwecji, czyli do Göteborga. Miasto położone jest nad cieśniną Kattegat, u ujścia rzeki Göta älv. Założone zostało na początku XVII wieku, według planów holenderskich architektów. Nowy port miał uniezależnić szwedzką flotę od duńskich wpływów w rejonie Cieśnin Bałtyckich.
Zalążkiem pomysłu na odwiedzenie Göteborga były opowieści mojego brata o tym mieście. Tym razem spędziliśmy w nim dwa pełne dni, przylatując w piątkowy wieczór. Naszą bazą był hotel znajdujący się nad dworcem centralnym. Jego lokalizacja była bardzo dogodna. Nocleg w nim okazał się strzałem w dziesiątkę.
W sobotę, po sytym śniadaniu, pierwsze kroki skierowaliśmy do Trädgårdsföreningen – ogrodu założonego już w 1842 roku. Park został wpisany do rejestru zabytków 2 czerwca 1992 roku.
Stałym punktem naszych podróży jest odwiedzanie parków, ogrodów botanicznych czy palmiarni. Ogród jest doskonale utrzymany, a jego plan, podobnie jak dobór roślin, zachował swój pierwotny charakter. Mimo deszczu to miejsce prezentowało się fantastycznie.
Palmiarnia została zbudowana w 1878 roku, a inspirowana była Pałacem Kryształowym, zbudowanym na Wielką Wystawę, która miała miejsce w Londynie w 1851 roku.
Wnętrze palmiarni podzielone zostało na poszczególne strefy klimatyczne, które są przystosowane do różnych gatunków roślin. Centralną część obiektu zajmuje sama palmiarnia, a w bocznych skrzydłach mieszczą się ogrody: tropikalny, wodny, śródziemnomorski i kameliowy.
NON VIOLENCE – rzeźba szwedzkiego artysty Carla Fredrika Reuterswärda powstała po śmierci Johna Lennona. Inspiracją do jej stworzenia był szkic rewolweru, który artysta zobaczył w muzeum Skissernas w Lund. Pierwowzór broni z węzłem na lufie znajduje się przed siedzibą ONZ w Nowym Jorku.
Rzeźba stała się nie tylko pomnikiem na cześć Johna Lennona, ale także symbolem przeciwko przemocy i wojnie na świecie.
Jest jedną z ponad 30 takich samych rzeźb na świecie. Większość z nich znajduje się na terenie Szwecji.
Rzeźba zainspirowała nas do podróży ich śladem. 🙂
Kolejnym stałym punktem naszych wypraw jest zwiedzanie miejsc kultury. Göteborgs konstmuseum to gmach Muzeum Sztuki, które zostało wzniesione z żółtej göteborgskiej cegły w 1923 roku. Budynek utrzymany jest w stylu nordyckiego klasycyzmu.
Muzeum w swoich zbiorach gromadzi dzieła sztuki takich artystów jak: van Gogh, Monet, Picasso, Chagall, Rembrandt, Munch, Gauguin, Larsson oraz wielu innych.
Podczas zwiedzania miasta trafiliśmy na wystawę „Żywy Meksyk”, ukazującą wielopłaszczyznowe pochodzenie i tradycje Meksyku. Hura! Nie był to zaplanowany punkt naszej wizyty w Göteborgu, ale miłe zaskoczenie. Wszystko można było zobaczyć w Världskulturmuseet (Muzeum Kultury Światowej).
Przechadzając się po mieście, nie omieszkaliśmy także wejść do kościoła Vasakyrkan, który został zbudowany z granitu w 1909 roku. Utrzymany był w stylu neoromańskim, wraz z elementami secesji i narodowego romantyzmu. Kościół zaprojektowany został przez Yngve Rasmussena.
W absydzie znajdował się piękny, gipsowy obraz Wniebowstąpienia Chrystusa, wykonany przez A. Eldha.
Na każdym kroku przeplatają się tu wpływy chrześcijańskie oraz pogańskie. Nawet w dekoracjach chrześcijańskich kościołów można dostrzec bogatą ornamentykę, zaczerpniętą z kultury wikingów.
Zwyczaje w kościołach protestanckich są inne niż w katolickich. Zawsze znajduje się tu miejsce zabaw dla dzieci i mała kawiarnia. My, odwiedzając katedrę, trafiliśmy na galerię sztuki, w której wystawiane były akwarele lokalnej artystki Lindy Ljungblad.
Tomtehuset (Dom Skrzatów) – budynek został zbudowany w 1890 roku, zgodnie z projektem Hansa Hedlunda i Yngve Rasmussena. Obiekt znajduje się na liście szwedzkiego dziedzictwa kultury.
Freski na fasadzie Tomtehuset wykonał Thorvlald Rasmussen, który jest autorem licznych pocztówek ze skrzatami.
Skrzaty reprezentują członków rodziny Hedlund i ich profesje – drukarza, fotografa, architekta. Elewację budynku zdobi także ornamentyka roślinna.
Od dzieciństwa uwielbiałem zwiedzać stare, historyczne miejsca, świadczące o życiu sprzed dziesiątek czy setek lat, oraz poznawać obyczaje ludzi, jeśli to było możliwe. Haga to jedna z najstarszych dzielnic w mieście. Przy Nygata znajduje się drewniana zabudowa z XIX wieku. Początkowo były to robotnicze przedmieścia o złej reputacji, dzisiaj to modna dzielnica, licznie odwiedzana przez turystów i mieszkańców.
W tej dzielnicy zawitaliśmy do bardzo znanej i niesamowitej kawiarni CAFE HUSAREN. Jej motto brzmi: „Hembakat, hemlagat och hemtrevligt”, co oznacza domowe i swojskie wypieki. Sławę kawiarni przyniosły, wypiekane tu od 1985 roku, największe na świecie Hagabullen (cynamonowe bułeczki). Ich popularność jest tak duża, że przyciągają do Hagi rzeszę turystów.
„Buła” była tak duża, że sama nie byłam w stanie jej zjeść, nawet przy wsparciu Andrzeja. 🙂 Połowę ciastka zapakowaliśmy i wzięliśmy na wynos.
Skansen Kronan to reduta na wzgórzu Risåsberget, w dzielnicy Haga. Obecnie jest to restauracja.
Twierdza zbudowana w 1697 roku i jej bliźniak, Skansen Lejonet, zostały zbudowane w celu ochrony miasta Göteborga przed możliwym duńskim atakiem, a więc miały podobny cel do fortu morskiego Nowy Älvsborg, który został zbudowany w tym samym czasie.
Wieczorne spacery towarzyszą nam od początku naszej wspólnej przygody. Na wycieczkach nigdy ich nie odpuszczamy, nawet mimo brzydkiej pogody.
Dzielnice położone nad wodnymi kanałami przyciągają nas szczególnie. Ciepłe światła ulicznych lamp, ludzie w dobrych nastrojach przechadzający się, tak jak my, po nabrzeżu, czasami muzyka dochodząca z restauracji – to wszystko sprawia, że nigdy takich spacerów nie będziemy mieć dość. 🙂
Göteborg Stadmuseum – Muzeum Miejskie, którego zbiory zgromadzone zostały głównie dzięki darom mieszkańców Göteborga. Znajdują się w nim kolekcje datowane od XV wieku do czasów współczesnych. W kolekcjonowaniu zbiorów kładziony jest nacisk na sztukę nordycką, jednak znajdują się w nich także dawne dzieła holenderskie i francuskie, m.in. Rembrandta, Vincenta van Gogha, Claude’a Moneta, Pabla Picassa, a także Andy’ego Warhola.
Gustav Adolfs Torg – plac miejski położony w centrum Göteborga, w Szwecji. Do 1854 roku nosił nazwę Stortorget, kiedy to postawiono na nim pomnik ojca założyciela Göteborga, króla Szwecji, Gustawa Adolfa. Wokół placu znajduje się ratusz, wraz z sądem, urzędem stanu cywilnego, giełdą oraz głównym kanałem portowym Göteborga.
Kronhuset wzniesiony został w latach 1643-1655. Budynek arsenału został wybudowany w stylu holenderskim. Jest jednym z najstarszych świeckich obiektów w mieście.
Początkowo wykorzystywany był jako arsenał dla garnizonu miejskiego i spichlerz. Obecnie mieszczą się tutaj sklepiki z ceramiką, szkłem, galanterią skórzaną oraz kawiarnia.
Przy rynku Gustawa Adolfa zlokalizowane są m.in. takie obiekty: urząd miejski, ratusz, giełda papierów wartościowych oraz inne budynki użyteczności publicznej.
Ostatniego dnia pobytu pogoda była przepiękna, świeciło słońce. Powiew letniej bryzy znad morza powodował, że temperatura powietrza była bardzo komfortowa, dlatego też zdecydowaliśmy się ostatnie chwile w Göteborgu spędzić w parku, a dokładniej w rozarium. W różanym ogrodzie uprawianych jest 1400 gatunków róż. Było tak przyjemnie, że nawet w drodze powrotnej musieliśmy się na chwilę zatrzymać, usiąść na ławce obok kanału wodnego i przyglądać okolicy centrum i spokojnemu życiu mieszkańców.
Myślę, że to nie ostatnie nasze odwiedziny tego miasta.
